> Μείωση Κύκλου Εργασιών
> Μείωση Εσόδων
> Περιορισμένη Δυνατότητα Χρηματοδότησης-Ρευστότητας
Στην Κύπρο, το 2013, η ύφεση επικράτησε, με την ανεργία στο 17,5%, το κλείσιμο των τραπεζών και την αβεβαιότητα να κυριαρχεί. Ενώ τα δημόσια οικονομικά εκτροχιάστηκαν. Το 2015 φαίνεται να επέρχεται η ηρεμία και η προοπτική. Στην οικονομική πολιτική δεν βοηθούν οι δογματισμοί και τα συναισθήματα, ειδικά όταν τα ίδια κεφάλαια είναι περιορισμένα έως ανύπαρκτα και τα δάνεια είναι μια πρόκληση. Τα οικονομικά της επιχείρησης πρέπει να ακολουθούν μια προγραμματισμένη και βιώσιμη πορεία, με εξωστρέφεια και ρεαλισμό, χωρίς ευαισθησίες και εγωισμούς. Οικογένεια-Επιχείρηση-Διοίκηση-Ιδιοκτησία πρέπει να συμπληρώνουν και να ενεργούν συνδυαστικά. Χρειάζεται δομή και στελέχη για να παίρνονται σωστές αποφάσεις, χωρίς συναισθήματα. Κάπου, όπου χρειάζεται, πρέπει να υπάρχει ανεξαρτησία για να υπάρχει αποτελεσματικότητα. Η διαδοχή στην ηγεσία πρέπει να γίνεται έγκαιρα και έγκυρα, αλλά και απόλυτα. Η οικογένεια ΠΡΩΤΑ, αλλά η ανάγκη για χρηστή διακυβέρνηση μιας επιχείρησης παραμένει. Ο συνολικός σχεδιασμός προέχει, των ατομικών αναγκών και σχεδίων. Σίγουρα, οι προσωπικές διαφορές και οι συγκρούσεις δεν χρειάζονται. Η υπέρμετρη ισορροπία και η υπερβολική ανοχή, μπορεί να οδηγήσει στην ακυβερνησία, τα λάθος μηνύματα στους υπάλληλους της επιχείρησης, ακόμα και στην ίδια την πτώχευση. Οι οικογενειακές αξίες είναι το πλαίσιο λειτουργίας και όχι η λειτουργία της επιχείρησης αυτής καθαυτής. Πρέπει να ακούμε περισσότερο απ’ ότι μιλάμε. Δεν βοηθούν τα σεμινάρια, παρά μόνο η ανταλλαγή απόψεων, με μόνο κριτή την διοίκηση της επιχείρησης. Η οικογενειακή επιχείρηση δεν είναι μόνο διαδοχή-κληρονομιά. Είναι, προπαντός, ιστορία, εμπειρία, τεχνογνωσία, προσαρμογή και πρόοδος. Τα λάθη υπάρχουν και θα υπάρχουν. Δεν είναι απόρροια του ‘παλιού’ και του ‘νέου’, αλλά της ίδιας της ζωής. Η επιχείρηση δεν είναι λάφυρο και ουδείς είναι αναντικατάστατος.
Η υπερηφάνεια της οικογενειακής επιχείρησης είναι σημαντική. Το ίδιο και το όραμα. Η ίδια η Henkel διαφημίζει τον οικογενειακό ιδιοκτησιακό και αξιακό χαρακτήρα της! Αυτό δεν την σταματά να προοδεύει και να μεγαλώνει. Όμως στελέχη και μέτοχοι της Ηenkel, περνούν ως επί το πλείστον, από γενεά σε γενεά, μεταξύ των ιδίων οικογενειών που ξεκίνησαν την Henkel. Με ορθολογικά και αξιοκρατικά κριτήρια. Έτσι, η επιβίωση επιτυγχάνεται χωρίς απαραίτητα να σχετίζονται οι ιδιοκτήτες με τους διευθυντές. Άλλωστε, στην Ευρώπη οι οικογενειακές επιχειρήσεις συντηρούν το 65% του ΑΕΠ και το 75% του εργατικού δυναμικού. Έχουν διαφορετική δομή και συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ και ανάμεσα τους, αλλά παραμένουν ισχυρές οικογενειακές, σύγχρονες επιχειρήσεις με διαφάνεια και πολυδιάστατη διακυβέρνηση.
Αν όλοι οι οργανισμοί πάρουν διδάγματα από τις οικογενειακές επιχειρήσεις (την κινητήρια δύναμη της κυπριακής οικονομίας) σίγουρα θα γίνουν καλύτεροι! Όχι στην ευνοιοκρατία, αλλά ναι στο όραμα, στις αξίες, στις αρχές και στο πάθος για ποιότητα και αποτελέσματα. Ακόμη, μαθήματα μπορούν να παρθούν από την δομή, οργάνωση, δικαιοσύνη και προστασία των έννομων συμφερόντων της οικογενειακής επιχείρησης. Πάντα, με σεβασμό σε κώδικες, σε στελέχη εκτός οικογένειας και σε ανεξάρτητες αρχές. H Clarks στην Αγγλία μετά από 6 γενεές, σταμάτησε να παράγει παπούτσια. Έκλεισε! Το οικογενειακό δέντρο θέλει περιποίηση, σωστό κλάδεμα και φροντίδα, για να παραμείνει υγιές και δυνατό. Το κτίσιμο και η συνέχεια μιας οικογενειακής επιχείρησης, χρειάζεται συντήρηση και διατήρηση.